Iay63. Konu Anlatımı Eğitimler Yorumlar EĞİTİMLER 1444 Abbasi Devleti 1224 Mısır'da Kurulan Türk İslam Devletleri 2828 Taktiklerle Soru Çözümü - Emeviler ve Abbasi Devleti Yorumlar YORUM YAP yorum yapmak için giriş yapman gerektiğini unutma Bu yazımızda tarih dersi konu anlatımları kapsamında 9. sınıf tarih dersinin 6. ünitesi olan Türklerin İslamiyet’i Kabulü ve İlk Türk İslam Devletleri ünitesinin 1. konusu olan Türk-İslam Tarihindeki Siyasi Gelişmeler konusuna yer verdik. Türk-İslam Tarihindeki Siyasi Gelişmeler konusunu “Türklerin İslamiyet’i kabul etmeye başlamaları ile Türkiye Selçuklu Devleti’nin kuruluşu arasındaki süreçte meydana gelen başlıca siyasi gelişmeleri tarih şeridi ve haritalar üzerinde gösterir.” kazanımı çerçevesinde anlattık. Bu Yazının İçindeki Başlıklar Türk-İslam Tarihindeki Siyasi GelişmelerTalas Savaşı 751Karahanlı Devleti’nin Kurulması 840Gazneli Devleti’nin Kurulması 963Dandanakan Savaşı 1040Büyük Selçuklu Devleti’nin Kurulması 1040Pasinler Savaşı 1048Malazgirt Muharebesi 1071Türkiye Selçuklu Devleti’nin Kurulması 1077Harzemşahlar Devleti’nin Kurulması 1097Büyük Selçuklu Devleti’nin Yıkılması 1157Gazneli Devleti’nin Yıkılması 1187Karahanlı Devleti’nin Yıkılması 1212Harzemşahlar Devleti’nin Yıkılması 1230 Türk-İslam Tarihindeki Siyasi Gelişmeler Ders Tarih 9 Ünite Türklerin İslamiyet’i Kabulü ve İlk Türk İslam Devletleri Konu Türk-İslam Tarihindeki Siyasi Gelişmeler Kazanım Türklerin İslamiyet’i kabul etmeye başlamaları ile Türkiye Selçuklu Devleti’nin kuruluşu arasındaki süreçte meydana gelen başlıca siyasi gelişmeleri tarih şeridi ve haritalar üzerinde gösterir. Türk-İslam Tarihindeki Siyasi Gelişmeler konusunda 751-1230 yılları arasında Türk-İslam tarihinde önemli yer tutan olayları neden sonuç ilişkisi içinde inceledik. İşte ilk Türk İslam Devletleri ve başlıca siyasi gelişmeler; Talas Savaşı 751 Talaş Savaşı, Çinlilerin ve Arapların Orta Asya’yı kontrol altına almak istemeleri, Çinlilerin, Orta Asya’yı kontrol altına almak için 747 yılında Türkistan’a düzenlediği sefer, Abbasilerin, Karlukların, Yağmaların ve Çiğil Türkleri’nin desteği sonucu 571 yılında Talas’da Müslümanlar’ın Çinlileri yenmesi gibi sebeplerden dolayı ortaya çıkmıştır. Savaş sonunda, Orta Asya Çinlilerin kontrolüne girmekten kurtulmuştur, Türklerle Müslüman Araplar arasındaki kötü ilişkiler onarılmış, dostluklar pekişmiştir. Türklerle Müslüman Araplar arasında ticari ilişkiler gelişmiştir, Türkler topluluk halinde Islamiyet’i kabul etmeye başlamıştır. Talas Savaşı Türk İslam tarihinin başlangıcı kabul edilmiştir ve Dünya kültür tarihi bakımından önemli kabul edilen kağıt, Çin’in dışına doğru yayılmaya başlamıştır. Karahanlı Devleti’nin Kurulması 840 İlk Karahanlı hükümdarı olarak bilinen Bilge Kül Kadır Han Karluk Devleti’nin hükümdarı olup, Mâveraünnehir’deki hakimiyet mücadelesinde Sâsânî Devleti ile uzun süre mücadeleye girdi. Bu mücadeleler sonrasında Kök-Türk devlet yapısına benzeyen, Doğuda Arslan Kara Han, Batıda ise Buğra Kara Han rütbesini taşıyan ikili Karahanlı Devleti kuruldu. Karahan Devlet merkezi Balasagun Kuz-Orda olup, buradaki hükümdar Arslan Kara Han en yüksek makamdı. Buğra Kara Han ise ikinci derecede hakim olup, Arslan Kara Han’a bağlıydı. İlk zamanlar merkezi Taras iken, sonradan Kaşgar’a taşınmıştır. Bilge Kül Kadır Han’ın iki oğlundan Bazir, Arslan Han “Ulu Hâkan” olarak Balasagun Kuz-ordu şehrinde, Oğulçak Kadır Han da Talas’da oturdular. Gazneli Devleti’nin Kurulması 963 Gazne Devleti 963 yılında Alp Tekin tarafından Afganistan bölgesinde kurulmuştur. İlk Türk İslam devletlerinin arasında olan Gazne Devleti çok uzun süre otoritesini korumuştur. Gazne Devleti, Selçuklu Devleti ile yapmış olduğu Dandanakan Savaşında mağlup olmuş ve Hindistan’a çekilmiştir. Devletin yorgun ve güçsüz düşmesinin ardından Afgan kökenli olan Gurlular tarafından 1187 yılında yıkılmıştır. Dandanakan Savaşı 1040 Nişabur’a gelen Tuğrul Bey’in bağımsızlığını ilan etmesi ve Horasan’a iyice yerleşmeyi sürdürmesi sonucu bu durumdan rahatsız olan Gaznelilerin Selçuklu gücünü yok etmek istemesi sebebi ile Dandanakan savaşı başlamıştır. Dandanakan savaşının sonucunda, Gazne Devleti’nin yıkılış sürecine girerken Büyük Selçuklu Devleti resmen kurulmuştur, Horasan ve İran hakimiyeti Selçuklulara geçmiştir, böylece devletin ekonomik ve siyasi gücü artmıştır. Ayrıca Gazne ordusunun bütün silahları ve malları Selçuklu Devleti’ne geçmiştir ve Fetih bölgesine yakın olmak için başkent, Nişabur’dan Rey şehrine taşınmıştır. Büyük Selçuklu Devleti’nin Kurulması 1040 Büyük Selçuklu Devleti, 1037 yılında devlet haline gelerek bağımsızlığını ilan etmiş, Bağdat kentini başkent yaparak önce Mezopotamya, sonrasında Anadolu ve İç Asya boylarına kadar sınırlarını genişleterek dönemin en büyük Türk devleti haline gelmiştir. Büyük Selçuklu Devleti, 1092 yılında iç karışıklıklar neticesinde bölünerek 4 parçaya ayrılmış, daha sonrasında ise beyliklere bölünerek Osmanlı İmparatorluğunu tarih sahnesine çıkartan süreci meydana getirmiştir. Pasinler Savaşı 1048 Yapılan keşif seferi sonucunda Anadolu’ya doğru olan Türk akınlarının artış göstermesi ve Anadolu’nun hakimiyetine sahip olan Bizans’ın bu durumdan hoşnutsuz olması, Pasinler Savaşının sebebidir. Pasinler Savaşı, Bizans ordusu ile Selçuklu Devleti arasında olan ilk savaştır ve yapılan savaşta Büyük Selçuklu Devleti galip gelmiştir. Esir alınan Gürcü komutan Liparit’le yapılan antlaşmada Bizans’a, İstanbul’daki bir caminin onarılmasını ve bu camide hutbenin Abbasi Halifesi ve Tuğrul Bey adına okutulması kabul ettirilmiştir. Doğu Anadolu bölgeleri Selçuklu Devleti’nin hakimiyetine girmiş ve böylece Anadolu’nun fethi için bir neden olmuştu. Malazgirt Muharebesi 1071 Anadolu’nun bir Türk yurdu olması için yapılan akınlar zamanında, Bizans’ın başına geçen Romen Diyojen, gittikçe artış gösteren Türk fetihlerine bir son vermek amacıyla büyük bir orduyla 1068 yılının mart ayında Anadolu seferine çıktı. Ardından yapılan iki seferde kesin galibiyet kazanılamadı. Sultan Alparslan İmparatorla bir savaş esiri olarak değil bir misafir hükümdar olarak konuşma yapmıştır. İki hükümdar arasında geçen konuşmalar bitiminde bir barış antlaşması yapılmıştır. Bu antlaşmaya göre İmparator kurtuluş parası olarak 1,5 milyon altın vermek zorunda kalmıştır. Bizans Devleti her sene Selçukluya altın vergi ödeyecektir. Bizans’ın elinde bulunan bütün İslâm askerleri serbest bırakılacaktır ve Bizans gerektiğinde Selçukluya askerî yardımda bulunacak. Ayrıca İmparator kızlarından birini sultanın oğluyla evlendirecektir. Okuma Önerisi Bu konuyla ilgili olarak Malazgirt Savaşı Nedir? Malazgirt Savaşı Hakkında Bilgi başlıklı yazımızı da inceleyebilirsiniz. Türkiye Selçuklu Devleti’nin Kurulması 1077 Anadolu Selçuklu Devleti, Selçuklular tarafından Anadolu bölgesinde kurulan bir Türk devletidir. Türklerin Anadolu’ya yerleşmesi 1071 Malazgirt Savaşı’ndan sonra daha fazla hız kazanmış ve Türk akıncıları Anadolu’da ilerlemeyi sürdürmeyi bırakmamıştır. Selçuklu’nun başındaki komutan Kutalmışoğlu Süleyman Şah I. Süleyman Şah ise Anadolu’daki fetihleri biraz daha da batıya yayarak 1075’te İznik kentini Bizans’tan alarak başkent olarak seçmiştir. Anadolu Selçuklu Devleti’ni resmi olarak kurmuştur. İznik’in başkent seçilmesiyle temelleri atılan devletin hükmü, İlhanlıların son Anadolu Selçuklu hükümdarını tahttan indirdikleri 1318’e kadar sürmüştür. Harzemşahlar Devleti’nin Kurulması 1097 Harzemşahlar, Harezm olarak anılan Aral gölünün güneyi ile İran’ın Kuzey Doğu bölgesinde hüküm sürmüştür. 1091 yılında temelleri atılarak 1138 yılında bağımsızlığına kavuşmuş ve 1138 yılında kurulmuştur. Büyük Selçuklu Devleti’nin Yıkılması 1157 Melik Şah öldükten sonra Mahmut, Berkyaruk, Mehmet Tapar ve Sencer arasında taht mücadeleleri yaşanması devletin güçsüzleşmesine yol açmıştır. Berkyaruk ve Mehmet Tapar arasındaki rekabet ve kavgalar, devletin ikiye bölünmesinde rol oynamıştır. Sultan Sencer başarılar kazanarak devleti toparlamaya çalışmıştır. Fakat 1141’de Karahitaylarla yapılan Katvan Savaşı’nda mağlup olunması devletin yıkılma sürecine girmesine yol açmıştır. Oğuzlarla yaptığı savaşı kaybederek tutsak düşen Sultan Sencer’in 1157’de ölmesiyle Büyük Selçuklu Devleti yıkılmıştır. Gazneli Devleti’nin Yıkılması 1187 Gazne Devleti 963 senesinde Alp Tekin tarafından Afganistan’da kurulmuştur. İlk Türk İslam devletlerinden biri olan Gazne Devleti çok uzun bir süre hakimiyetini korumuştur. Gazne Devleti, Selçuklu Devleti ile yaptığı Dandanakan Savaşı’nda mağlup olmuş ve Hindistan’a çekilmiştir. Devletin yorgun ve güçsüz düşmesinin ardından Afgan kökenli olan Gurlular tarafından 1187’de yıkılmıştır. Karahanlı Devleti’nin Yıkılması 1212 Batı Karahanlı Devleti, 1042-1212 yılları arasında hakimiyet sürmüş ve ilk başkenti Özkent olan devlet 1212 senesinde Harzemşahlar tarafından yıkılmıştır. Önemli merkezleri Balasagun, Talas ve Kaşgar’dır. Doğu Karahanlı Devletinin ilk hükümdarı Tamgaç Buğra Han’dır. Doğu Karahanlı Devleti ise 1211 senesinde Karahitaylar tarafından yıkılmıştır. Harzemşahlar Devleti’nin Yıkılması 1230 Harzemşahlar Devleti’nin başında Celaleddin olduğu dönemde Celaleddin, Azerbaycan’dan çıkarak Gürcistan’ı işgal etmiştir. 10 Mart 1226’da Tiflis’i de fetihle, Güney Kafkasya’dan Doğu Anadolu Bölgesi’ne kadar topraklarını ilerletmiştir. Fakat Celaleddin Doğu Anadolu’nun egemenliği sonrasında, Anadolu Selçuklular ve Suriye’de hüküm süren Eyyubiler ile çatışmıştır. 10 Ağustos 1230 yılında Yassıçemen Savaşı’nda Anadolu Selçukluları karşısında mağlubiyete uğrayan Celaleddin’in 17 Ağustos 1231 yılında ölümü üzerine Harezmşahlar Devleti tamamen yıkılmıştır. 6. Ünitenin Tüm Konuları Türklerin İslamiyet’i Kabulü ve İlk Türk İslam Devletleri ünitesinin tüm konularını aşağıdaki başlıklarda inceleyebilirsiniz. 1. Konu Türk-İslam Tarihindeki Siyasi Gelişmeler Şu an bu başlıktasınız! 2. Konu Türklerin İslamiyet’i Kabulü 3. Konu İslamiyet’in Türk Devlet ve Toplum Yapısına Etkisi Türk İslam Dünyasında İlk Edebi Eserler 4. Konu Oğuzların İslamiyet’i Kabulü Büyük Selçuklu Devleti 1040-1157 Büyük Selçuklu Devleti’nin Yıkılışı 5. Konu Büyük Selçuklu Devleti’nde Yönetim ve Toplum Yapısı Nizamiye Medreseleri Büyük Selçuklu Devleti’nde Kültür ve Medeniyet Bu yazımızda tarih dersi konu anlatımları kapsamında 9. sınıf tarih dersinin 6. ünitesi olan Türklerin İslamiyet’i Kabulü ve İlk Türk İslam Devletleri ünitesinin 3. konusu olan İslamiyet’in Türk Devlet ve Toplum Yapısına Etkisi konusuna yer verdik. İslamiyet’in Türk Devlet ve Toplum Yapısına Etkisi konusunu “Karahanlı ve Gazneli örneklerinden hareketle İslamiyet’in kabulünün Türk devlet yapısında ve toplumsal hayatta meydana getirdiği değişimleri analiz eder.” kazanımı çerçevesinde anlattık. Bu Yazının İçindeki Başlıklar İslamiyet’in Türk Devlet ve Toplum Yapısına Etkisiİslamiyet Sonrası Türk Devlet YapısıTürk Devletlerinde Divanlar İslamiyet’in Türk Devlet ve Toplum Yapısına Etkisi Ders Tarih 9 Ünite Türklerin İslamiyet’i Kabulü ve İlk Türk İslam Devletleri Konu İslamiyet’in Türk Devlet ve Toplum Yapısına Etkisi Kazanım Karahanlı ve Gazneli örneklerinden hareketle İslamiyet’in kabulünün Türk devlet yapısında ve toplumsal hayatta meydana getirdiği değişimleri analiz eder. İslamiyet’in Türk Devlet ve Toplum Yapısına Etkisi konusunda öncelikle Türk devlet yapısındaki değişimi inceledik. Türklerde İslamiyet sonrası devlet ve toplum düzeni önemli ölçüde değişikliğe uğramıştır. İslamiyet Sonrası Türk Devlet Yapısı 751 yılında Abbasiler ve Çinliler arasında olan Talas Savaşında Abbasilerin yanında olan Karluk, Yağma ve Çiğil gibi Türk boyları İslamiyet’i kabul eden ilk Türk Devletlerinden biridir. İslamiyet’in Türk Devletlerince kabulü sadece sosyal ve kültürel hayatı değil, aynı zamanda devlet yönetimini de değiştirmiştir. İlk Türk İslam devleti olan Karahanlı Devleti’dir. Gazneli ve Selçukluların hükümdarları ise Sultan unvanlarını almışlardır İslamiyet’ten sonra. İslamiyet’ten sonra hükümdarlık göstergesi olarak Otağ, Sancak, Davul, Tuğra, Arma, Unvan, Hilat Giysi, Taht, Asa ve Çetr Saltanat Şemsiyesi kullanılmıştır. Ayrıca İslam’ın gelmesi ile birlikte Selçuklu devletinde yönetim ile ilgili meseleler Divan-ı Saltanat diye adlandırılan büyük ve önemli bir kurulda görüşülmekteydi ve kararlar yine buradan çıkmaktaydı. Yine de Selçuklular diğer Türk İslam devletlerine kıyasla daha gelişmiş bir durumdaydı. Türk İslam devletlerinin başbakanı Sultan olarak adlandırılmaktaydı. Veraset İslamiyet’in kabulünden önce nasılsa sonra da aynı şekilde devam etmiştir. Kağan’ın çocuklarına Tigin denmesi gibi Sultan’ın çocuklarına da Melik denmekteydi. Hacip ise Divan üyeleri ile Sultan arasındaki ilişkiyi devam ettirir ve düzenler. Sultanın çocuklarının eğitiminden sorumlu ve bir bakıma onlara bakmakla yükümlü olan kişiye ise Atabey denmektedir İslamiyet’ten sonra. Türk Devletlerinde Divanlar Menşur İslamiyet’ten önceki Türk toplumlarında bulunmamaktaydı. İslam’ın kabulünden sonra ise herhangi bir olay ya da kararla alakalı olarak halifenin onayının alınmasına Menşur denmekteydi. Sultan’ın vekili ve en büyük yardımcısı olan Vezir ise bütün devlet ilişkilerinden sorumluydu. Divan-ı Arz’da şu an ki hükümette yani; iç ve dış işler, maliye, ordu, eğitim, genel teftiş ve yazışma işleri görüşülmekteydi. Aynı zamanda Divan-ı Arz askerlik ve ordu işlerinden de sorumluydu. Divan-ı İstifa mali ve Hazine işlerinden sorumludur. Aynı zamanda Divandan da sorumludur. Divan-ı İşraf askeri ve hukuki işler dışında her şeyin denetiminden sorumluydu. Divan-ı Tuğra iç ve dış ilişkilerde mektup ve yazışma işleri ile ilgilenmekteydi. İslamiyet’in kabul edilmesi ile birlikte İslami kaynaklardan yararlanılarak geliştirilen hukuk sistemleri ve ekonomik düzen sistemleri yeniden yapılanmış ya da kurulmuştur. İslamiyet ile beraber daha hoş görülü, kibar ve daha nazik olan Türk toplumu bunu İslam dininin gerekçeleri sayesinde yapmıştır. İslam insanlara daha hoş görülü, kibar, akılcı ve nazik olmaları gerektiğini söyleyen ve anlatan bir dindir sonuçta. İslam dininin kabul edilmesinden sonra mimaride de önemli değişiklikler olmuştur. Yapılan binalar daha Arap kültürüne yakın olmuştur. İnsanların ibadet ettikleri ve inanç yerleri başta temiz bir yer olup tanrılarına karşı saygı duymaları gerekçelerine uysa da bu sonralarında daha görkemli, göze çarpıcı ve büyük yapılar dönüşmesinden dolayı amacından sapmaya dönmüştür. Yapılan ibadet edilen ve inanılan yerler Türk kültürünün mimari açıdan gelişmesinde çok etkili olmuştur. Arap ve biraz da doğu kültürü ile harmanlanmıştır Türk kültürü İslam dini sayesinde. 6. Ünitenin Tüm Konuları Türklerin İslamiyet’i Kabulü ve İlk Türk İslam Devletleri ünitesinin tüm konularını aşağıdaki başlıklarda inceleyebilirsiniz. 1. Konu Türk-İslam Tarihindeki Siyasi Gelişmeler 2. Konu Türklerin İslamiyet’i Kabulü 3. Konu İslamiyet’in Türk Devlet ve Toplum Yapısına Etkisi Şu an bu başlıktasınız! Türk İslam Dünyasında İlk Edebi Eserler 4. Konu Oğuzların İslamiyet’i Kabulü Büyük Selçuklu Devleti 1040-1157 Büyük Selçuklu Devleti’nin Yıkılışı 5. Konu Büyük Selçuklu Devleti’nde Yönetim ve Toplum Yapısı Nizamiye Medreseleri Büyük Selçuklu Devleti’nde Kültür ve Medeniyet

türk islam devletleri konu anlatımı